Diyabet Neden Olur?
Ülkemizde ve dünyada sıkça rastlanan diyabet, halk arasında şeker hastalığı olarak bilinir. Yaşam süresi ve iş gücünü olumsuz etkilemesi ve istatiksel olarak çok hızlı artış göstermesinden dolayı, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Birleşmiş Milletler (BM) tarafından 2006 yılında küresel bir hastalık olarak kabul edilmiştir.
Birçok araştırmacı “diyabet neden olur?” sorusuna genetik ve çevresel faktörlerin rol oynadığını söylemektedir.
Günümüzde gittikçe fazla insanı etkileyen bu hastalığı sağlıksız ve hareketsiz bir yaşam tetiklemektedir. Diyabet, kanda dolaşan glikozun (şekerin) yüksekliği ile oluşan bir metabolizma hastalığıdır. Vücudumuzdaki tüm hücrelerin enerji kaynağı glikozdur. Yiyeceklerden alınan karbonhidrat, yağ ve proteinler, bağırsaklarda glikoz, yağ asiti, aminoasitler gibi yapı taşlarına ayrıştırılarak dolaşım sistemine geçer. Glikozun enerji kaynağı olarak kullanılabilmesi için dolaşım sisteminden hücre içine girmesi gerekir. Pankreastan kan dolaşımına salgılanan insülin hormonu, glikozun kandan hücre içerisine girmesini sağlar. Pankreastan insülin salgılanmadığında, glikozun hücre içine girişi bozulur, kandaki glikoz düzeyi artar ve şeker hastalığı (diyabet) gelişir.
Şeker hastalığının Tip 1 diyabet ve Tip 2 diyabet olarak iki türü vardır. Bu hastalıklarda farklı tedavilere ihtiyaç duyulur.
Tip 1 Diyabet Neden Olur?
Tip1 diyabet, daha çok 30 yaş altı bireylerde görülür ve yaşam tarzıyla bir ilgisi yoktur. Doğuştan itibaren olan insülin problemleri, tip1 diyabet hastalığı olarak incelenmektedir.
Yüksek oranda genetik faktörler rol oynar. Bununla birlikte viral enfeksiyon gibi bir neden, pankreasın beta hücrelerini düşman olarak tanır ve saldırı oluşturur. Bir süre sonra pankreas insülin üretemez hale gelir. Yani diyabetin ortaya çıkmasında en önemli problem pankreastır.
Tip 1 diyabet gelişme riski daha fazla olan kişiler;
- Birinci derece yakın akrabalarda tip 1 diyabet olanlar,
- Tip 2 diyabetli yakını olanlar,
- Gebelikte diyabetin çıkmasıdır.
Tip 2 Diyabet Neden Olur?
Tip 2 diyabet ise daha yaygındır ve büyük oranda yaşam tarzıyla alakalıdır. Öte yandan ailede tip 2 diyabeti olan biri varsa yakalanma olasılığı yüksektir. Vücutta insülinin etkin olarak kullanılmadığı durumlarda meydana gelir.
Herkeste diyabet teşhis edilebilir. Ancak daha riskli kişileri şöyle sıralayabiliriz;
- Ailede diyabet öyküsünün bulunması,
- Aşırı kilo,
- Hareketsiz yaşam,
- Stres,
- İlerleyen yaş,
- Hamilelik sürecinde hamilelik şekeri,
- Normalden daha kilolu bebek dünyaya getirmek.