- 28 Eylül 2021
- Yayınlayan: Op. Dr. Necat Kaplan
- Kategoriler: Diyabet, Genel

Diyabet Nedir? Belirtileri Nelerdir?
Diyabet (Diabetes Mellitus) halk arasında şeker hastalığı olarak bilinmektedir. Pankreasın yeteri düzeyde insülin üretememesi ve bu üretilen insülin miktarının vücut tarafından yeterli düzeyde kullanılmaması tarafından kaynaklanan bir yüksek kan şekeri hastalığıdır.
Vücudumuzun gerekli enerji ihtiyacını karşılayabilmesi için besinlerden alınan karbonhidrat ve yağların öğütülerek glukoza dönüşmesi gerekmektedir. Glukoz tüm organlar için besin kaynağı olarak adlandırılmaktadır. Hücreler için ihtiyacı olan glukoz hücrelerin içine girip glikojen olarak depolanmasını sağlamaktadır. Depolanan glikojen pankreas bezi tarafından salgılanan insülin yardımı ile vücutta kullanılır.
Diyabet kendi içinde belirli sınıflara ayrılabilmektedir. Tip 1 diyabet durumunda ünsülin üretimi azalmaktadır. Tip 2 diyabet ise vücut insüline karşı direnç geliştirir. Her iki kategoride de vücutta kan şekerinin yükselmesi durumu gözlemlenebilir. Bu durumun etkisiyle hiperglisemi durumu gerçekleşebilir. Eğer kan şekeri durumu yüksek fakat diyabet teşhisi konulamayacak düzeyde olduğu durumlarda pre-diyabet yani gizli şeker olarak adlandırılmaktadır.
Diyabet Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Tip 1 diyabet ve Tip 2 diyabet hastalığında benzer belirtiler ile karşılaşılması mümkündür. Genel belirtilerin başında yorgunluk ve sıkça açlık hissiyatı gelişecektir. Vücut tarafından üretilen insülin yeterli olmadığı durumlarda veya vücudun insüline karşı doğru tepkiler vermemesi sonucunda organlar gerekli besin ihtiyacını karşılayamaz. Bu sebeple gereğinden fazla yorgunluk ve açlık hali hissedilebilmektedir.
Bir diğer önemli belirti ise sık sık idrara çıkma durumudur. Aynı zamanda aşırı susama ve ağız kurulukları diyabet belirtisi olarak kabul edilmektedir. Susuzluk durumu görüldüğünde gözlerde ve cilt üzerinde kuruluk durumu gerçekleşebilmektedir. Sıvı değişiklikleri nedeni ile göz lenslerinde şişmeler oluşabilmektedir. Buna bağlı sebeplerden ötürü bulanık görme hissiyatı oluşabilir.
Ayrıca vücut yaralarının gereğinden geç iyileşmesi diyabet belirtisi olarak kabul edilmektedir.
Tip 2 Diyabet Hastalığı Nedir?
Tip 2 diyabet hastalığı belirli durumlarda belirti göstermeyebilir. Diyabet hastalıkları arasında en yaygın olan diyabet türüdür. Vücutta üretilen insülin oranına karşı direnç kazanılması ve bundan ötürü alınan şekerden fayda sağlanmaması durumudur. Fazla kilolar, spordan uzak yaşam tarzı bu hastalığa öncül davranışlardır. Kontrol altına alınması için diyet, spor ve beslenme programları uygulanabilir.
Tip 1 Diyabet Hastalığı Nedir?
Vücudun ihtiyacı olduğu oranda insülin hormonu üretememesi sonucunda meydana gelmektedir. Tip 2 diyabet hastalığına göre daha nadir görülmektedir. Genel olarak çocuklarda görüldüğü gözlemlenmiştir.
Kan şekeri seviyesinin kontrol altında tutulabilmesi için günlük insülin enjekte işlemi gerekebilmektedir.
Bu durumlar sonucunda diyabetik ketoasidoza meydana gelebilir. DKA olarak adlandırılan bu durum insülin eksikliği durumunda meydana gelir. Vücudun enerji üretebilmesi için gerekli unsurlar oluşmadığından dolayı vücutta bulunan yağların kullanılmaya başlaması sonucu ortaya çıkar. Depolanmış yağların kullanılması sonucunda zayıflama durumu görülebilmektedir. Vücudun gerekli besinleri karşılayamaması sonucunda kaslar ve yağ oranı tüketimi başlayabilir. Yağ yakımı sırasında üretilen ketonlar mide bulantısı gibi durumlara neden olabilir.

Gizli Şeker Nedir?
Gizli şeker aynı zamanda pre-diyabet olarak bilinmektedir. Bu durum kişinin kan şekeri değeri normalden yüksek fakat şeker hastası olarak kabul edilemeyecek düzeyde olması ile alakalıdır.
Gizli şeker hastalığının ilerleyen dönemde tip 2 diyabet hastalığına dönüşme ihtimali yüksektir. Çeşitli araştırmalar sonucu bu hastalığın 10 yıl içerisinde gelişip tip 2 diyabet hastalığına dönüştüğü gözlemlenmiştir. Diyabet ile alakalı belirtileri var olabilir fakat fark edilmediği durumlarda gözlemlenmiştir. Çeşitli spor ve besin programına uyulduğu süreçte hastalığın ilerlemesini durdurmak mümkündür.
Gastasyonel Diyabet Hastalığı Nedir?
Hamilelik durumu ile alakalı şeker hastalığı versiyonudur. Gebelik öncesinde normal değerlerde olan insülin salgılayan pankreas gebeliğin ilerlediği durumlarda gerekli insülin salgılanamamasından kaynaklanmaktadır.
Bu durum hamilelik süreci sonrasında kendiliğinden düzelebilmektedir.
Şeker Hastalığı Tedavi Yöntemleri
Şeker hastalığı belirli durumlarda tedavi ve gerileme görülebilmektedir. Vücudun kan şekeri seviyesinin normal değerlerde tutulması önemlidir. Hastanın yeterli egzersiz ve spor aşamalarını dikkatli şekilde yürütülmesi sonucunda şeker hastalığının ilerlemesinin önüne geçilebilmektedir. Diğer komplikasyon risklerini ortadan kaldırmak için sigara ve alkol tüketimi önerilmemektedir. Gerekli tansiyon ve kolestrol değerlerinin normal düzeyde seyredilmesi gerekmektedir. Gastrik Bypass ameliyatı aracılığı ile kan şekeri seviyesini %80 oranında normale döndürülmesi bilinmektedir. Cerrahi bir ameliyat olduğundan dolayı çeşitli unsurların yerine getirilmesi ve hastanın daha öncesinden verilen tedavi yöntemlerine cevap verememiş olması gerekmektedir.